Εισήγηση ΕΛΕΓΕΙΑ στο ΚΕΣΥΠΕ

Θεσσαλονίκη 12/5/2011

ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΕΛ.Ε.ΓΕ.ΙΑ

Θα ήθελα εισαγωγικά να υπενθυμίσω ότι κατά την δημιουργία των αρχικών 17 ΠΕΣΥ, επί Υπουργίας του κ. Α. Παπαδόπουλου, είχαν προβλεφθεί θέσεις Υποδιοικητών των ΠΕΣΥ με αρμοδιότητα τα Κέντρα Υγείας και τα Περιφερικά τους Ιατρεία. Δυστυχώς, αυτή η αρμοδιότητα ατόνησε και με τις αλλεπάλληλες νομοθεσίες και μετονομασίες (ΠΕΣΥ, ΠΕΣΥΠ, ΔΥΠΕ, ΥΠΕ) εγκαταλείφθηκε παντελώς.

Πρέπει εδώ να σημειώσω ότι η ΕΛΕΓΕΙΑ αντιμετώπισε από την αρχή με σκεπτικισμό τα ΠΕΣΥ. Προειδοποιήσαμε τον τότε Υπουργό ότι ενδεχομένως θα δημιουργηθεί απλά ακόμη ένας ακόμη γραφειοκρατικός κόμβος που είναι δυνατό να εμποδίσει την απρόσκωπτη εξέλιξη και ανάπτυξη των μονάδων μας, οι οποίες ήδη ασφυκτιούν κάτω από την διοικητική και οικονομική υπαγωγή τους στα Νοσοκομεία. Σημειώσαμε μάλιστα ότι τα ΠΕΣΥ ήταν πολλά, πολύ περισσότερα από όσα χρειάζονται, είπαμε χαρακτηριστικά ότι 3 ΠΕΣΥ στην Αθήνα και 2 στην Θεσσαλονίκη μας είναι ακατανόητα. Μήπως στα μικρά φορτηγά πλοία με πλήρωμα λίγους ναύτες βάζει κανείς 1 Πλοίαρχο ενώ στα μεγάλα κρουαζιερόπλοια με εκατοντάδες μέλη πληρώματος βάζουμε περισσότερους Πλοιάρχους ; Είναι σαφές ότι οι ΥΠΕ έμειναν τώρα 7 συνολικά αλλά το ερώτημα παραμένει : Οταν στην Διαβούλευση συζητούμε για συνενώσεις/συγχωνεύσεις μονάδων, γιατί οι ΥΠΕ της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης παραμένουν από 2 ; Σ’ αυτούς που θα μας μιλούσαν για μεγέθη και αποστάσεις θα απαντούσαμε δείχνοντας την 6η ΥΠΕ που είναι σαφώς εκτενέστερη από όλες.

Κληθήκαμε εδώ να καταθέσουμε εισήγηση και προτάσεις για το μέλλον των Κέντρων Υγείας και των Περιφερικών τους Ιατρείων. Θα χωρίσουμε την εισήγηση αυτή σε δύο μέρη, στα άμεσα μέτρα, που μπορούν να εφαρμοσθούν με το υπάρχον σύστημα και στα μεσοπρόθεσμα, που προβλέπουν ριζική ανατροπή του σχεδιασμού του συστήματος.

Α.  ΑΜΕΣΑ

1. Ο Υποδιοικητής κάθε ΥΠΕ αναλαμβάνει το καθήκον της διοίκησης των Μονάδων ΠΦΥ (ΚΥ και ΠΙ) της περιοχής ευθύνης της ΥΠΕ. Διαχωρίζονται οι προϋπολογισμοί των μονάδων αυτών από τους προϋπολογισμούς των Νοσοκομείων και τίθενται στην διάθεση των Υποδιοικητών των ΥΠΕ. Οι Διευθυντές/Συντονιστές των ΚΥ αναλαμβάνουν το καθήκον να καταθέτουν κατ’ έτος σχεδιασμό δράσης των μονάδων τους προκειμένου, σε συνεργασία με τον Υποδιοικητή της ΥΠΕ, να συντάσσουν τον ιδιαίτερο προϋπολογισμό τους. Το άθροισμα αυτών των προϋπολογισμών μαζί με τις κάθε είδους εισπράξεις των ΚΥ (5 ευρώ, εργαστηριακά, αλλοδαποί, ενδεχόμενα μελλοντικά συμβόλαια με ασφαλιστικούς φορείς κλπ.) θα αποτελεί τον συνολικό προϋπολογισμό ΠΦΥ της ΥΠΕ. Πριν από την κατάθεση του επόμενου σχεδιασμού/προϋπολογισμού,  κάθε Διευθυντής/Συντονιστής ΚΥ θα καταθέτει τον απολογισμό του προηγούμενου έτους, ο οποίος θα σχολιάζεται πριν εγκριθεί από τον Υποδιοικητή της ΥΠΕ, ο οποίος με τη σειρά του θα αποφασίζει, μετά από εισήγηση του Επιστημονικού Συμβούλιου ΠΦΥ, την προμήθεια υλικών είτε με αγορά από το Νοσοκομείο είτε, προκειμένου για υλικά αποκλειστικά της ΠΦΥ, διενεργώντας σχετικό διαγωνισμό. Ο εφοδιασμός των μονάδων ΠΦΥ με υλικά και μηχανήματα ιδαιτέρων αιτημάτων από τα ΚΥ θα γίνεται αναλόγως των επιδόσεων τους αλλά και των εισπράξεων από αυτά. Η ΕΛΕΓΕΙΑ πρωτοστάτησε στην δημιουργία και την πολυμετάφραση, στο πλαίσιο Ευρωπαϊκού προγράμματος, του ICPC (International Classification of Primary Care). Το ICPC είναι η διεθνής ταξινόμηση της ΠΦΥ, συνεργάζεται με την σειρά ICD του Π.Ο.Υ. και αποτελεί πόνημα της Παγκόσμιας Ενωσης Γενικής/Οικογενειακής Ιατρικής (WONCA) της οποίας η ΕΛΕΓΕΙΑ αποτελεί τον Εθνικό εκπρόσωπο. Ηδη, το ΥΥ και ΚΑ διαθέτει την άδεια χρήσης της έκδοσης ICPC2, που αγοράσθηκε στο πλαίσιο προγράμματος της ΕΣΔΥ σε συνεγασία με το Πανεπιστήμιο Κρήτης και την ΕΛΕΓΕΙΑ. Προτείνουμε να ξεκινήσουμε την  ηλεκτρονική καταγραφή ( Medical records) στα ΚΥ άμεσα και  συνολικά, διότι μόνον με αυτόν τον τρόπο θα έχουμε επιτέλους αξιόπιστα στοιχεία. Στο βαθμό μάλιστα που τα ΚΥ αποκτούν πλέον ηλεκτρονικό εξοπλισμό και σύνδεση με το Διαδίκτυο για την ηλεκτρονική τους συνταγογράφηση, είναι πραγματικά κρίμα να μην προχωρήσουμε και σ’ αυτόν τον τομέα. Η εκπαίδευση των ιατρών στα συστήματα αυτά (ιατρικός φάκελος κλπ) μπορεί να γίνει με χρηματοδότηση σχετικών προγραμμάτων από το ΕΣΠΑ. Ειδικές προτάσεις και αξιολογήσεις κατάλληλων λογισμικών επεξεργαζόμαστε χρόνια τώρα στον φορέα μας. Η διεθνής εμπειρία από την χρήση των συστημάτων αυτών είναι στην διάθεσή σας και επειδή τόσο τα λογισμικά όσο και οι ταξινομήσεις εξελίσσονται δυναμικά, σας αναφέρουμε ότι έχουμε διαρκή εμπλοκή με αυτά τα θέματα, έτσι ώστε να έχουμε πάντα επίκαιρη άποψη. Ηδη, κληθήκαμε από την WONCA  να συμμετάσχουμε στην δημιουργία του ICPC3.
2. Συγκροτείται Επιστημονικό Συμβούλιο ΠΦΥ σε κάθε ΥΠΕ. Το Ε.Σ. είναι 5μελές και αποτελείται από 4 Δντές Γενικής Ιατρικής και 1 Δντη Οδοντίατρο (ex officio ο Συντονιστής/Οδοντίατρος της ΥΠΕ). Όλοι οι ανωτέρω θα πρέπει να έχουν αποδεδειγμένη κλινική, επιστημονική, εκπαιδευτική και ερευνητική δραστηριότητα. Η ΕΛΕΓΕΙΑ είναι στη διάθεση του ΥΥ και ΚΑ και των ΥΠΕ προκειμένου να καταθέσει σχετικές προτάσεις αναφορικά με την διαδικασία και τα πρόσωπα. Εργο του Ε.Σ. ΠΦΥ θα είναι η υποστήριξη της λειτουργίας του Υποδιοικητή της ΥΠΕ και θα λειτουργεί επίσης ως όργανο αξιολόγησης και κρίσης για κάθε θέμα μονάδων ή και προσωπικού ΠΦΥ που υπηρετούν στην ζώνη ευθύνης της ΥΠΕ.
3. Ο ορισμός του Υπεύθυνου για την επιστημονική λειτουργία του ΚΥ Διευθυντή/Συντονιστή θα γίνεται με απόφαση της Υγειονομικής Περιφέρειας μετά από εισήγηση του Επιστημονικού Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.

Υποψήφιοι για την ανωτέρω θέση μπορεί να είναι ιατροί που κατέχουν την οργανική θέση Διευθυντή Γενικής Ιατρικής. Σε περίπτωση που δεν υπηρετούν ιατροί με ειδικότητα Γενικής Ιατρικής σε οργανική θέση Διευθυντή, η επιλογή θα γίνεται από ιατρούς άλλων ειδικοτήτων που κατέχουν οργανική θέση Διευθυντή. Αν δεν ισχύει τίποτα από τα ανωτέρω, η επιλογή θα γίνεται από ιατρούς με ειδικότητα Γενικής Ιατρικής ή Παθολογίας που κατέχουν το βαθμό Διευθυντή με εξέλιξη.

4. Η Ευρωπαϊκή Ακαδημία για την Ποιότητα στην           Γενική / Οικογενειακή Ιατρική (EQuiP), η οποία αποτελεί και την επιτροπή ποιοτικής εξασφάλισης της Πανευρωπαϊκής Ενωσης Γενικής/Οικογενειακής Ιατρικής (WONCA EUROPE), μετά από 5ετή συλλογική εργασία, παρουσίασε το πρώτο εργαλείο αξιολόγησης και πιστοποίησης των υπηρεσιών σε επίπεδο Π.Φ.Υ και το ονόμασε E.P.A ( European Practice Assessment).

Ενα δεύτερο εργαλείο αξιολόγησης είναι το International Family Practice Maturity Matrix που αποτελεί ένα Ευρωπαϊκό πρότυπο αξιολόγησης δομών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, το οποίο συνίσταται στον έλεγχο επτά διαφορετικών οργανωτικών διαστάσεων:

·        Χρήση κλινικών πληροφοριών

·        Ορθή χρήση δεδομένων ασθενούς

·        Διοίκηση προσωπικού

·        Εργασία ως ομάδα

·        Ενεργητική ακρόαση ασθενή

·        Βελτίωση υγειονομικής μονάδας

·        Βελτίωση διαδικασιών λειτουργίας

Η ΕΛΕΓΕΙΑ, ιδρυτικό μέλος της WONCA EUROPE, συμμετέχει με Εθνικό εκπρόσωπο στο EQUIP. Η Επιτροπή Ποιοτικής Εξασφάλισης της ΕΛΕΓΕΙΑ έχει ήδη από το 2008 (με συμβόλαιο αορίστου διαρκείας) αποκτήσει το δικαίωμα αποκλειστικής εφαρμογής του εργαλείου στην Ελλάδα με σκοπό την αξιολόγηση των παρεχομένων υπηρεσιών από μονάδες ΠΦΥ. Η διαδικασία αξιολόγησης περιλαμβάνει αποστολή και συμπλήρωση ερωτηματολογίων από το προσωπικό της υπό αξιολόγηση μονάδος ΠΦΥ (ιατρικό-νοσηλευτικό-παραϊατρικό), επίσκεψη εκπαιδευμένου αξιολογητή στην μονάδα, συνεντεύξεις με τους εργαζόμενους και επισκέψεις στους χώρους της μονάδος ΠΦΥ. Τα αποτελέσματα πού συλλέγονται αποστέλλονται μέσω διαδικτύου στον κεντρικό Server του E.P.A πού ευρίσκεται στο  Göttingen, Germany όπου είναι και η έδρα του προγράμματος, το οποίο να σημειωθεί ότι ήδη εφαρμόζεται σε 2 Γερμανικά κρατίδια με σημαντική επιτυχία τόσο στην βελτίωση όσο και στην μείωση του κόστους των παρεχομένων υπηρεσιών δια μέσου της ελεγχόμενης ηλεκτρονικής συνταγογράφησης πού το πρόγραμμα επιβάλλει.

Στα πλαίσια υλοποίησης των ανωτέρω η Επιτροπή Ποιοτικής Εξασφάλισης της ΕΛΕΓΕΙΑ δημιούργησε θέση κωδικοποιημένης πρόσβασης στον Server του EPA και μετέφρασε στην Ελληνική γλώσσα όλα τα ερωτηματολόγια και τις επιστολές επικοινωνίας με τις  προς αξιολόγηση μονάδες. Επίσης το καλοκαίρι του 2009 προσκάλεσε την εκπαιδεύτρια του EPA Mrs Petra Wippenbeck στην Ελλάδα η οποία, σε τριήμερης διάρκειας σεμινάριο, εκπαίδευσε στην χρήση του προγράμματος τον Πρόεδρο της Επιτροπής Ποιοτικής εξασφάλισης, τον Γραμματέα και τον σημερινό Α΄ Αντιπρόεδρο της ΕΛΕΓΕΙΑ.

Β.  ΜΕΣΟΠΡΟΘΕΣΜΑ

Η ΕΛΕΓΕΙΑ έχει καταθέσει στο πλαίσιο της Διαβούλευσης πρόταση για την εγκαθίδρυση Γενικού/Οικογενειακού γιατρού για όλους τους Ελληνες πολίτες. Σημειώνουμε ότι υπάρχει πρότασή μας για “εν λειτουργία εκπαίδευση” (on the job training) προκειμένου να αποκτήσουμε άμεσα τον απαραίτητο για την Πανελλαδική κάλυψη αριθμό Γενικών/Οικογενειακών γιατρών. Θα είναι λοιπόν τρόπον τινά “ασσύμετρη” η λειτουργία του ΕΟΠΥΥ και των Οικογενειακών Ιατρείων με τη σημερινή λειτουργία των ΚΥ και ΠΙ.

Η πρότασή μας για τις μονάδες ΠΦΥ μή αστικού τύπου (ΚΥ και ΠΙ) είναι, σε γενικές γραμμές, να λειτουργήσουν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, δηλαδή να υπογράφουν συμβάσεις με τον ΕΟΠΥΥ και να αμείβονται με βάση το κοστολόγιο των ιατρικών πράξεων που ήδη επεξεργάζεται το ΚΕΣΥ. Αυτό μπορεί να γίνει είτε οι μονάδες αυτές παραμείνουν στο ΕΣΥ είτε αν εκχωρηθούν στις Περιφέρειες ή τους Δήμους του “Καλλικράτη”.

Στο βαθμό που ένα τέτοιο σχέδιο είναι κατ’ αρχήν αποδεκτό από την Πολιτική Ηγεσία του ΥΥ και ΚΑ, η ΕΛΕΓΕΙΑ δεσμεύεται να καταθέσει αναλυτική πρόταση.

Για το Δ.Σ.

Ο Πρόεδρος – Μποδοσάκης – Πρόδρομος Μερκούρης

Ο Γεν. Γραμματέας – Αντώνιος Μπατίκας